Tędy i owędy pole lawendy, czyli jak, gdzie i kiedy znaleźć lawendę?

Pola lawendy są idealnym miejscem na jednodniową wycieczkę lub jako dodatek, czy urozmaicenie w dłuższej podróży. Kilka lat temu, kiedy słyszałem słowo lawenda lub pole lawendy, od razu kojarzyła mi się Prowansja we Francji i jej bujne fioletowe pola. Teraz wiem, że na świecie jest dużo więcej miejsc, gdzie uprawia się tę pachnącą roślinę. Co prawda Francuzi od wielu lat uprawiają ją komercyjnie i są jednym z liderów w wytwarzaniu olejku lawendowego, jednak obecnie pola lawendy znajdziemy na całym świecie. W Europie znajdują się one m.in. w Polsce, Chorwacji, Mołdawii, Wielkiej Brytanii, czy na Węgrzech. 

Pola lawendy w Polsce

Żeby nie być gołosłownym na początek przedstawiam Wam kilka miejsc w Polsce (pewnie jest ich więcej), gdzie można znaleźć się w fioletowej oazie.

Lawendowe Pole – manufaktura zielarska

Lawendowe Pole – manufaktura zielarska założono w 2001 roku i od tamtej chwili cieszy swoimi kolorami i zapachem.

W Manufakturze zielarskiej z zebranych kwiatów wykonuje się suszone bukiety, sakiewki z suszoną lawendą oraz herbaty z pąków kwiatowych. Organizowane są tam również warsztaty, na których można spróbować swoich sił w wytwarzaniu kremów.

Jeśli chcielibyście uciec od miejskiego zgiełku i wyciszyć się, na miejscu możecie wynająć pokój z widokiem na las oraz lawendę.

Na Lawendowym Polu znajdziecie również Lawendowe Muzeum Żywe, w którym zobaczycie, co można zrobić z lawendy, jak ją pielęgnować i jaki wpływ na zdrowie i samopoczucie ma ta roślina. W muzeum prowadzone są również wyżej wspomniane warsztaty m.in. rękodzieła, ziołolecznictwa, czy sztuki kulinarnej.

Lisie Pole

Lisie Pole znajduje się we wsi Bieniądzice nieopodal Wielunia w województwie łódzkim.

Plantacja powstała wiosną 2013 roku i na chwilę obecną rośnie tam około 4 tys.  lawend lekarskich Hidcote Blue Strain i Blue Scent oraz kilkaset lawandyn. 

Wstęp na pole jest bezpłatny. Do dyspozycji gości są dwa zacieniające namioty, meble ogrodowe oraz domek/pracownia. Po instruktażu można samemu zbierać bukiety w wyznaczonej strefie cięcia (lawenda sprzedawana jest na kilogramy), a podczas dni otwartych można wykonywać sesje zdjęciowe za darmo.

Lawendowe Zdroje Pakszyn

Lawendowe Zdroje znajdują się w Pakszynie w Wielkopolsce, niedaleko Czerniejewa, pomiędzy Wrześnią a Gnieznem. Zwiedzanie plantacji i gospodarstwa z miejscami przetwarzania lawendy (suszarnia, destylarnia) jest bezpłatne. Grupy zorganizowane muszą zarezerwować termin z tygodniowym wyprzedzeniem.

Na miejscu istnieje możliwość zakupu lawendowych produktów:
-woreczki z suszem
-olejek lawendowy
-woda lawendowa
-w sezonie żywe bukiety kwiatowe
-dekoracje z suszoną lawendą
-kosmetyki

Chętni mogą napić się kawy i zjeść ciastka w maleńkiej kawiarence.

Pola lawendy w UK

Pola lawendy Cotswold

Jakiś czas temu opisując jedną z wycieczek po Anglii, wspomniałem o odwiedzonym polu lawendy w Cotswold. W tym roku miałem okazję ponownie odwiedzić tamto miejsce, w towarzystwie Agaty i naszego tymczasowego kamerzysty Blue :D.

Doznania były równie przyjemne, jak za pierwszym razem. Feeria kolorów i zapachów była niesamowita. Oprócz lawendy znajduje się tam również łąka z dzikimi kwiatami. Bardzo, ale to bardzo przyjemne doświadczenie :). Poniżej filmik z tamtej wizyty.

Wizyta na polu zaczyna się w 1:54 minucie.

Ceny biletów:

• £5.00 dorośli
• £2.50 dzieci poniżej 15 roku życia
• Dzieci poniżej 5 roku życia wstęp bezpłatny.

Pole i sklep zostaną ponownie otwarte 10 czerwca 2020 roku. Jak mogliście zobaczyć na filmiku, miejsce jest przyjazne psom.

Adres: Hill Barn Farm, Snowshill, Broadway, Worcestershire WR12 7JY

Duży, bezpłatny parking.

Wpis z pierwszej wycieczki na pola lawendy Cotswold z przykładowym planem jednodniowej wycieczki po okolicy znajdziecie w tym wpisie. 

Farma lawendy Hitchin

Pola lawendy Hitchin położone są blisko Londynu i Cambridge. Z farmy roztaczają się spektakularne widoki na wiejskie tereny Hertfordshire i Bedfordshire. Oprócz pól lawendy można tam również znaleźć słoneczniki i łąkę z dzikimi kwiatami.

Na głównym polu do dyspozycji odwiedzających są stoły piknikowe. Ci, którzy nie chcą wozić własnego prowiantu, mogą zjeść lunch i domowe ciasto w stodole z XVII wieku. Miejsce nie jest przyjazne psom.

Ponowne otwarcie pól dla zwiedzających nastąpi w maju 2020 roku. Wczesne lawendy kwitną tam od połowy czerwca – co stanowi jedną trzecią pola, a główna część uprawy pojawia się około połowy lipca. Słoneczniki zakwitają przeważnie w połowie lipca, jednak jest to całkowicie zależne od pogody – Angielskiej pogody.

Ceny biletów:

• £7.00 – dorośli
• £4.00 dzieci poniżej 14 roku życia
• Dzieci poniżej 5 roku życia mają bezpłatny wstęp.

Adres: Cadwell Farm, Ickleford, Hitchin, Herts, SG5 3UA

Lawendowa farma Mayfield

25-akrowa farma lawendy z kawiarnią i sklepem znajduje się w Banstead (Woodmansterne), Surrey – około 15 mil od centrum Londynu. Jest to popularna letnia atrakcja, gdzie można spacerować po morzu pięknej organicznej lawendy. W szczycie sezonu, w weekendy jest tam bardzo tłoczno. Nie ma możliwości pikniku, jednak na miejscu znajduje się kawiarnia, w której można skosztować np. lawendowego cydru.

Ceny biletów do Mayfield Lavender Farm:

Wstęp dla osoby dorosłej £2.50, dzieci poniżej 16 roku życia mają bezpłatne wejście. W cenie biletu parking (ilość miejsc ograniczona).

Adres: Mayfield Lavender Farm, 1 Carshalton Rd, Banstead SM7 3JA

Pole Lawendy Hampshire

Ta wspaniała farma opiera się na siedmiu różnych rodzajach lawendy. Na miejscu można nabyć ręcznie robiony krem do rąk, lawendową czekoladę i olejki. Oprócz lawendy znajdują się tam pola słoneczników.

Adres: Centrum biznesowe Hartley Park Farm, Selborne Rd, Alton, GU34 3HS. Duży bezpłatny parking.

Inne lawendowe miejsca w UK:

• Lordington Farm, Lordington, adres Chichester, West Sussex PO18 9DX
• Norfolk Lavender, adres: Caley Mill, Lynn Rd, Heacham PE31 7JE
• The Lavender Farm, adres: Terrington, York, YO60 6PB

Pola lawendy we Francji – Prowansja

Francuska Prowansja od wielu lat utożsamiana jest z lawendą. Najlepszym miejscem na jej znalezienie jest Płaskowyż Valensole na południu kraju – okolice miasteczka Valensole. Tamtejsze pola lawendowe obejmują ponad 300 mil kwadratowych.

W okolicy odbywa się kilka festiwali związanych z lawendą: Fête de la Lavande w Valensole w lipcu oraz Corso de la Lavande i Foire de la Lavande w Digne-les-Bains w sierpniu.

Najlepszy czas na zwiedzanie to początek lipca, ponieważ lawenda jest wtedy prawie gotowa do zbiorów ( lawendowe żniwa rozpoczynają się w połowie miesiąca).

Górne pola lawendy Luberon i wspaniała lawenda Château du Bois są zwykle zbierane około 15 lipca. Cięcie na dolnych polach Luberon (okolice Lourmarin), Valensole oraz Grasse i Sisteron zwykle zaczyna się około 25 lipca.

Pola lawendy we Włoszech

Lawendę we Włoszech można przykładowo znaleźć w Piemoncie, w miejscowości Demont – znajduje się tam również fabryka, która destyluje esencję. Z kolei w Andonno na początku sierpnia odbywa się festiwal poświęcony lawendzie.

Lawendowe pola znajdują się również w Civitella Marittima około 40 km od Sieny oraz w Borgo a Mozzano, przy agroturystyce specjalizującej się w produkcji lawendowych wyrobów.

Lawenda na wyspie Hvar

Hvar to chorwacka wyspa leżąca na wodach Adriatyku. Lawenda rośnie tam nawet dziko na zboczach wzgórz, otoczona kruszącymi się kamiennymi ścianami i krystalicznie czystym oceanem. Określa się ją mianem  “lawendowej wyspy”. „Lawendowe centrum” na wyspie to wioska Velo Grablje założona w XIV wieku. Ma ona swoją ciekawą i jednocześnie smutną historię.

Dawniej w tym miejscu lawendowe pola ciągnęły się po horyzont, a uprawa rośliny odbywała się na wielką skalę. Niestety wielkie pożary spustoszyły wyspę pod koniec lat 80. i 90. i zmniejszając lawendową działalność o jedną dziesiątą. Lawenda, która kiedyś spowijała swoim zapachem całą wyspę, nie powróciła do świetności. Można powiedzieć, że padła ofiarą pożarów i gwałtownego rozwoju turystyki, dla której wielu rolników zrezygnowało z uprawy. Kiedyś bogata i zamożna miejscowość Velo Grablje, słynna z dobrego wina, lawendy i oliwy z oliwek, dziś jest prawie opuszczona i ma zaledwie kilku stałych mieszkańców.

W wiosce corocznie w dniach 28-29 lipca odbywa się festiwal lawendy.

Lawenda na Węgrzech – Balaton

Tihany nad jeziorem Balaton na Węgrzech słynie z rozległych i pięknych farm lawendowych. Otworzono tam nawet centrum lawendowe, w którym przedstawiono wielowiekowe współistnienie przyrody i ludzi oraz tradycję produkcji lawendy.

W Tihany organizowany jest coroczny Festiwal Lawendy, podczas którego odbywają się targi sztuki ludowej oraz zwiedzanie pól lawendy połączone ze zbiorami, do których można dołączyć.

Adres Centrum Turystycznego Domu Lawendowego: Lavender House Visitor Centre, Tihany

Lawenda w Bułgarii

Dwa główne regiony w Bułgarii, gdzie znajdziecie lawendę to Szumen i Dobricz. Bułgaria jest jednym z trzech największych producentów olejków lawendowych na świecie.

Jeśli jednak będziecie tylko w okolicach stolicy, w dniach 22/23 czerwca możecie wybrać się do Karlovo na festiwal lawendy, a później zobaczyć okoliczne pola.

Po wizycie na polach lawendy, możecie udać się do miasta Płowdiw, w którym możecie zobaczyć wiele starożytnych pozostałości jak antyczny teatr, czy rzymski stadion.

Lawenda w Turcji

Wioska Kuyucak jest ukrytym klejnotem w tureckiej prowincji Isparta. Cała historia lawendy w tym regionie rozpoczęła się od 20 krzaków, które jeden z rolników przywiózł z Francji. Obszar był kiedyś znany z produkcji róż, obecnie prym wiedzie lawenda.

W pobliżu Kuyucak znajdują się historyczne miasta i zapierające dech w piersiach widoki. Wioska położona jest dwie godziny jazdy od jeziora Salda, które niektórzy określają mianem tureckich Malediwów.

Pola lawendowe na świecie

Jak wspomniałem na początku wpisu, lawendowe pola znajdują się w bardzo wielu miejscach na świecie i nie sposób ich wszystkich wymienić. Poniżej kilka przykładowych miejsc.

Pola lawendowe w USA

• Mountainside Lavender, Cascade Lavender, Oregon
• Matanzas Creek Winery, California
• Miasteczko Blanco, Hill Country Lavender, Lavender Ridge Farms, Texas
• Soleado Lavender Farm, Maryland
• Mt. Shasta Lavender Farms, Montague, California
• Lavender by the Bay, New York
• Sequim, Washington

Pola lawendy w Kanadzie

• Terre Bleu Lavender Farm, 2501 25 Side Rd, Campbellville, ON L0P 1B0
• Apple Hill Lavender, 1795 Windham Road 11, Windham Centre
• Phone: 519-426-1841
• Laveanne Lavender Fields, 8667 Gilmour Road, Campbellcroft – Port Hope
• Niagara Essential Oils & Blend, 758 Niagara Stone Rd, Niagara-On-The-Lake
• Lavender-Blu, 2375 Bank Rd, Seagrave
• Weir’s Lane Lavender and Apiary, 223 Weir’s Lane, Dundas
• Bonnieheath Estate Lavender and Winery, 410 Concession 12 Townsend, Waterford
• Christel Lake Lavender, 1381 Scugog Line 12, Greenbank
• The Lavender Farm, 769 Drumbo Rd, RR#3, Ayr (769 Drumbo Rd., Brant)

Pola lawendy w Australii

• Bridestowe Lavender Estate, adres: 296 Gillespies Rd, Nabowla TAS 7260
• Warratina Lavender Farm, adres: 105 Quayle Rd, Wandin North VIC 3139
• Crystal Brook Lavender Farm, adres: 257 Tyrl Tyrl Rd, Laggan NSW 2583
• Kooroomba Vineyards and Lavender Farm, adres: 168 F M Bells Rd, Mount Alford QLD 4310
• Lyndoch Lavender Farm & Cafe, adres: Hoffnungsthal Rd &, Tweedies Gully Rd, Lyndoch SA 5351
• Nannup Lavender Farm, adres: 4365 Graphite Rd, Carlotta WA 6275
• Lavender and Berry Farm, adres: 174 Browns Rd, Pemberton WA 6260

Pola lawendowe w Azji

• Farm Tomita: Hokkaido, Japonia
• Blues Dreamland, Beijing, Chiny
• Huocheng Lavender Fields, 218 National Rd, Huocheng Xian, Yili Hasakezizhizhou, Xinjiang Weiwuerzizhiqu, Chiny
• Hani Lavender Farm, 179-17, Kkotdaemaeul-gil, Goseong-gun, Gangwon-do 24740, Korea Południow

Dla zainteresowanych lawendą

Lawenda to zimozielona wieloletnia krzewinka. Kwiaty lawendy możemy podziwiać od połowy czerwca do września. Mają one długie i cienkie szypułki. Najczęściej mają barwę niebieską lub fioletową. W zależności od gatunku i odmiany lawendy, kwiaty mogą być też białe lub różowe. Pierwszy duży zbiór z krzewu lawendy można przeprowadzić po 3 latach od zasadzenia.

Najczęściej uprawiane gatunki lawendy

Lavandula angustifolia

Lavendula angustifolia, czyli angielska lawenda, jest gatunkiem odpornym na zimno, który utrzymuje się w strefie mrozoodpornośći 5 do 9, z łagodnym letnim upałem i długimi godzinami światła dziennego. Wymaga słonecznego stanowiska oraz przepuszczalnej, ale żyznej gleby. Rozmnaża się przez wysiew nasion lub sadzonki. Słodki zapach lawendy jest idealny do użytku kulinarnego. W Polsce nie jest w pełni mrozoodporna i wymaga dobrego okrycia na zimę.

Lavendula x intermedia

Lavandula x intermedia – lawenda pośrednia. Ten gatunek lawendy jest krzyżówką między L. augustifolia i L. latifolia. Wytwarzają duże rośliny, z dłuższymi kwiatowymi kłosami niż prawdziwe lawendy. Wiele odmian uprawianych jest wyłącznie do produkcji olejków eterycznych.

Lavandula stoechas

Lavandula stoechas. Ten wyjątkowy gatunek lawendy jest łatwy do rozpoznania, z cylindryczną główką kwiatową zwieńczoną liściastymi przedłużeniami przypominającymi uszy królika. Stoechas są często nazywane „lawendami na szczycie” lub lawendą francuską. Są najwcześniejszymi lawendami, które kwitną i produkują kwiaty przez cały sezon, ale są mniej odporne, a większość odmian nadaje się tylko do stref mrozoodporności od 7 do 10.

Aby uniknąć problemów z pleśnią, lawendę należy zbierać tak suchą, jak to możliwe, więc nigdy nie powinno się jej zbierać natychmiast po deszczu lub zroszonej. Upał może być również wyzwaniem, ponieważ ciepło może powodować utratę oleju. Większość plantatorów zgadza się, że późny poranek po odparowaniu rosy i wczesne popołudnie to najlepszy czas na zbiory.

Jak powstaje olejek lawendowy?

Lawendę uprawia się głównie dla olejku eterycznego, który powstaje w procesie destylacji kwiatów – każdy, kto w swoim życiu choć raz coś destylował, na pewno wie na czym polega idea. Zebraną lawendę należy przetworzyć tego samego dnia. W tym celu na większych polach wykorzystuje się hermetycznie zamykane przyczepy, które służą również jako zbiorniki do destylacji.

Para wodna z bojlera przechodzi rurami do zbiornika (przyczepy) i uwalnia olejki eteryczne, po czym kolejnymi rurami przechodzi do chłodnicy, gdzie następuje proces schładzania i skraplania.

Schłodzona ciecz przechodzi do kolejnego pojemnika, w którym oddzielany jest olejek eteryczny od hydrozolu lawendy (woda kwiatowa).

Z 100-kilogramowej porcji kwiatów ekstrahuje się jeden kilogram dobrej jakości olejku eterycznego.

Pozyskany olejek eteryczny wykorzystywany jest praktycznie do wszystkiego: od kosmetyków (perfumy, mydła), po chemię gospodarczą (odświeżacze powietrza) i na produktach spożywczych kończąc (lody, czekolada).

Współczesne badania pokazały, że składniki zawarte w olejku eterycznym wywierają bezpośredni efekt łagodzący na centralny układ nerwowy: oddziałuje nań odprężająco i wspomagają zdrowy sen. Olejek pomaga w takich przypadkach jak: niepokój, trudności z zasypianiem, napięcia, skurcze lub niestrawność.

Do czego używa się lawendy?

Olejek lawendowy jest stosowany od setek lat jako środek antyseptyczny, naturalny antybiotyk, środek odstraszający owady i uspokajający środek uspokajający. Jest stosowany jako aromatyczna baza dla tysięcy produktów kosmetycznych, takich jak płyny, olejki do masażu, perfumy i mydła. Kiedy olej lawendowy jest ekstrahowany z rośliny za pomocą destylacji, proces wytwarza zarówno olejek eteryczny, jak i hydrosol lawendy. Hydrosol lawendowy zawiera niewielką ilość olejku lawendowego, a także rozpuszczalne w wodzie części rośliny lawendy i często jest używany do produkcji spritzerów i odświeżaczy pokojowych. Kilku producentów produkuje małe, niedrogie destylatory stołowe używane do wydobywania olejku lawendowego z kwiatów.

Sprawdź nasze inne wpisy:

• Ilulissat – tam, gdzie cielą się góry lodowe
• Wilno w jeden dzień
• Treking w Peak District
• Nepal tysiąca zapachów – moja pierwsza samodzielna podroż

Najnowsze wpisy

• Lucca i Viareggio: Kontrasty Włoskiego Wybrzeża Toskanii
• National Railway Museum i inne niesamowite muzea kolejnictwa w UK
• Co to English Heritage, kiedy i dlaczego powstało?
• Jedzenie w Wielkiej Brytanii to nie tylko Fish & Chips i English Breakfast
• Podróż na Karaiby wyspa Saint Lucia